Een lijm techniek die al vele duizenden jaren oud is…
Wellicht sinds ontdekking men water en voeding kon koken…
Gelatine is een collageen wat voorkomt in huid, botten en bindweefsel, visgraten...
Gelatinelijm ofwel collageen genoemd bied een tal van andere
voordelen die je niet gaat hebben met moderne PU lijmsoorten.
Warme gelatinelijm is super geschikt om hout mee te lijmen,
ook leder, papier en andere materialen.
Je kan je verlijming later ook weer losmaken indien nodig,
wat wel niet zo makkelijk is, meer daarover later….
Indien men hout kapt zoals een pen-en-gatverbinding, en per ongeluk springt er een chip af net op een later zichtbare gedeelte, lijmen vele mensen dit met moderne witte houtlijm of PUR wat later echter wel voor zorgt dat je altijd een zichtbare litteken van gaat overhouden op het hout.
Vooral als men dan het hout gaat beginnen met vernissen of inkleuren komen de littekens van
de herstelling altijd weer tevoorschijn…
Dat gaat je niet hebben met gelatinelijm door bepaalde factoren…
Warme gelatinelijm.(Collageen)
Au bain-marie techniek
Lijmen met warme gelatine lijm is best eenvoudig.
Maar mochten er toch problemen zijn dat het niet goed lukt dan kun je misschien om enkele details letten die soms eens heel belangrijk kunnen zijn.
Hier zijn enkele tips voor ingeval het echt niet goed kleeft:
Naargelang de houtsoort dien je soms op te letten hoe je de lijm en het hout best voorbereid.
Indien de lijm niet goed kleeft wat zelden voorkomt kan de oorzaak zijn door het volgende:
Hout met een hoog looizuurgehalte, zoals eikenhout,
kan men beter lijmen met een lagere pH-waarde (rond 3).
Hout met een laag looizuurgehalte, zoals grenenhout,
kan men beter lijmen met een hogere pH-waarde (rond 5).
Hierbij wil ik zeggen dat je best op voorhand je water eventjes controleert op Ph hardheid want dit verschilt enorm van streek tot streek…
Mocht je water te hard of te zacht zijn en je blijft problemen ondervinden met het lijmen dan kun je altijd je water eventjes aanpassen indien nodig als het echt aan uw Ph waarde ligt.
Ph verhogen kan ook met snuifje, marmer, kalk of bakpoeder.
Je water eerst filteren met een actieve koolstof filter doet je Ph waarde ook dalen…
Je Ph verlagen kun je ook doen met een tikje azijn… , een druppel kan al meer als voldoende zijn…
Ook de temperatuur en vochtigheid's omgeving spelen een rol…
Een te hoge luchtvochtigheid kan de binding tijdens uitharding tussen collageen en het hout verzwakken.
Het is ook een klein beetje experimenteren op voorhand met een stukje test hout vooraleer je volledig gaat beginnen met lijmen van complexe constructies enz.
De ideale luchtvochtigheid is tussen de 40% a 60%
En een werkomgeving temperatuur van 18° a 24°c
Bij voorkeur gebruikt men om muziekinstrumenten te lijmen gelatine wat uit visgraten wordt gemaakt, ook vislijm genoemd.
Vislijm hard heel sterk uit en zorgt ervoor dat het gelijmde hout de spanning daarvan constant blijven en geluidstrillingen kunnen door vloeien en het zo voor een veel betere klank zorgt.
Tegenover men het zou lijmen met witte houtlijm…
Witte houtlijm is zoals schokdempers onder een wagen, dat zorgt ervoor dat de lijmverbinding het geluidstrilling zal dempen.
In uitgeharde vis gelatinelijm kun je geen afdruk achterlaten met je vingernagel, bij witte houtlijm kun je een afdruk achterlaten met je vingernagel wat zeer langzaam weer weg trekt…
Gebruik daarom geen witte houtlijm om muziekinstrumenten te kleven als je een mooie klank wilt bekomen.
Konijnenlijm ofwel huidenlijm genoemd wordt gemaakt uit huiden van konijnen en is de gelatine daarvan flexibeler en lijkt daardoor een beetje op het effect van witte houtlijm en kan het geluid doen dempen.
Konijnenlijm wordt ook heel graag gebruikt door ambachtelijke lederbewerkers omwille de flexibiliteit.
Na het uitharden heeft Konijnenlijm een bruine kleur.
Vislijm is normaal gezien transparant ofwel lichtjes amberkleurig na het uitharden
Vislijm wordt ook gebruikt onder ander naam als “isinglass” en is ook geschikt om bier te klaren…
Als vislijm een amber kleur heeft dan wilt dit meestal zeggen dat het ietsje van lager kwaliteit is en niet echt zuiver.
Zwarte vislijm wordt gemaakt van blazen van vissen die in zeewater leven.
En bruine vislijm wordt gemaakt van blazen van vissen die in zoetwater leven.
Beenderlijm zorgt ook voor een bruine kleur.
Als men gelatine lijm wil bereiden mag je enkel heet water rond 80°c aan toe voegen.
Je mag in geen geval bubbelend kokende water direct aan toevoegen want daarvan gaat de lijm van stuk.
Bij de meeste heet water dispensers komt het water onmiddellijk heet genoeg uit en in kleine gewenste dosissen wat perfect heet genoeg is om snel tussendoor eventjes gelatinelijm te maken…
Klassiek elektrisch au-bain-marie lijmpotje
Met uitneembaar bakje waar je de droge lijmschifertjes in kunt doen.
Onderin het grote water reservoir doe je enkel heet water in zodat je lijm langer warm blijft.
Het grote reservoir staat op een elektrische verwarmingsplaat waar je de temperatuur niet van kunt regelen.
De Iets modernere manier van au-bain-marie lijmpot.
Een elektrische flessenwarmer met een inox potje er in.
De flessenverwarmer kun je van temperatuur instellen tot nog onder het kookpunt. Ideaal voor hete warme lijm…
Als je lijm veel te snel uithard en je werkt aan iets waar je meer tijd nodig heeft om te lijmen dan kun je Ureum aan toevoegen. Wel niet te veel want anders wordt het niet goed hard, doe je te weinig in dan gebeurt en niets
Ureum, Is een organische verbinding.
Het is kleurloos als men het oplost in water of vislijm.
Het is ook een weekmaker in vislijm.
Maakt de lijm flexibeler en voorkomt broos worden en het verhoogt ook waterbestendigheid van de lijm.
Zeer zuivere gelatine blaadjes uit de supermarkt.
Daar kun je ook prachtig mee lijmen en bijna overal verkrijgbaar…
De gelatine blaadjes uit de supermarkt dien je wel eerst nog in kleine stukjes te knippen voor juiste dossering…
Bewaar je droge gelatine blaadjes ofwel verknipte schilfertjes in een droge pot die luchtdicht afgesloten kan worden.
Droge blokjes konijnen huidenlijm…
Je lijm te dik is niet goed.
Het mag niet in brokjes of klonters van je lijmborstel afdruipen.
Als je lijm juist is opgelost loopt het zoals
dunne ahorn stroop van je lijmborstel…
Een handige heetwater dispenser is er eentje waar je het waterreservoir van kunt afhalen om bij te vullen…
